Kwestie kar i awarii budziły najwięcej wątpliwości przedsiębiorców co do ustawy o Krajowym Systemie e-Faktur

Potencjalne kary finansowe i sposób postępowania na wypadek awarii Krajowego Systemu e-Faktur – te dwie kwestie okazały się dla przedsiębiorców najbardziej wątpliwe w trakcie konsultacji projektu nowelizacji ustawy o VAT, którego celem jest wprowadzenie KSeF. – Nowy projekt pojawi się po zakończeniu etapu analizowania uwag zgłoszonych w trakcie konsultacji. Spodziewamy się, że nastąpi to w lutym – zapowiada Anna Mytyk z Ministerstwa Finansów, wskazując również, że resort ma w planach zakrojoną na szeroką skalę kampanię informacyjno-edukacyjną skierowaną do przedsiębiorców. Ci mogą jak na razie dobrowolnie korzystać z KSeF, ale za kilka miesięcy wystawianie e-faktur w tym systemie stanie się obligatoryjne. 

– Na tę chwilę mamy już setki podmiotów, które cyklicznie wystawiają faktury w fakultatywnym Krajowym Systemie e-Faktur. Widzimy też duże zainteresowanie środowiskami testowymi, co może być sygnałem, że wielu przedsiębiorców jest zainteresowanych wdrożeniem KSeF i intensywnie testuje nasze rozwiązania – mówi agencji Newseria Biznes Krzysztof Rogowski, radca w Departamencie Analiz Krajowej Administracji Skarbowej, kierownik projektu Krajowego Systemu e-Faktur.

Krajowy System e-Faktur (KSeF), wprowadzony przez Ministerstwo Finansów, to ogólnokrajowy program informatyczny, w którym przedsiębiorcy mogą wystawiać i otrzymywać elektroniczne, ustrukturyzowane faktury. Taka e-faktura jest jedną z dopuszczonych form dokumentowania sprzedaży, obok faktur papierowych i występujących już w obrocie gospodarczym faktur elektronicznych.

Polscy przedsiębiorcy od stycznia 2022 roku mogą dobrowolnie korzystać z KSeF. Z początkiem 2024 roku stanie się to obowiązkowe. W czerwcu ub.r. Rada UE wyraziła już zgodę na wdrożenie w Polsce (oprócz Włoch i Francji) obowiązkowej e-faktury w obrocie gospodarczym.

Ministerstwo Finansów zachęca firmy do korzystania z KSeF już teraz, by płynnie i pewnie przejść do systemu obowiązkowego. Jednocześnie pod koniec grudnia ub.r. zakończyły się konsultacje publiczne projektu ustawy, która wprowadza w Polsce e-fakturę jako powszechny system rozliczania.

– Grudniowy projekt ustawy o KSeF porządkuje zakres przedmiotowy i podmiotowy rozwiązań w zakresie docelowego fakturowania w tym systemie. Jednocześnie przewiduje inne funkcjonalności, które były zgłaszane w trakcie konsultacji i dialogu z biznesem – mówi Anna Mytyk, zastępca dyrektora Departamentu Podatku od Towarów i Usług w Ministerstwie Finansów.

Projekt nowelizacji ustawy o podatku VAT oraz niektórych innych ustaw, którego celem jest wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur, przewiduje m.in., że obowiązek wystawiania faktur w tym systemie będzie dotyczył wszystkich podatników z siedzibą na terytorium Polski oraz zagranicznych podmiotów posiadających stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju. Będzie on dotyczyć zasadniczo wszystkich transakcji dokumentowanych obecnie fakturą.

W projekcie szczegółowo uregulowany zostanie również sposób postępowania na wypadek awarii KSeF. Zgodnie z proponowanymi przepisami informacja o takiej awarii ma być odpowiednio komunikowana – w BIP Ministerstwa Finansów oraz za pomocą niezależnego interfejsu. W czasie jej trwania podatnicy mają wystawiać faktury zgodnie ze schematem, ale z pominięciem wysyłki do KSeF. Natomiast po zakończeniu awarii będą musieli to nadrobić w ciągu siedmiu dni.

– Ten projekt jest osadzony w rozwiązaniach, które zostały zaproponowane ponad rok temu i już funkcjonują. Dlatego przedsiębiorcy nie mieli wątpliwości w zakresie biznesowym czy technicznym. Natomiast pewne rozwiązania dotyczące funkcjonalności systemu w okresie awarii czy też kwestie kar, które były przewidziane w projekcie, rzeczywiście spotkały się z pewnym głosem ze strony biznesu. My te głosy przyjęliśmy ze zrozumieniem i je aktualnie analizujemy – mówi Anna Mytyk.

Za niedopełnienie obowiązków związanych z e-fakturowaniem ustawodawca przewidział kary finansowe. Decyzją naczelnika US podatnik będzie mógł zostać ukarany karą pieniężną do 100 proc. wysokości kwoty VAT wykazanego na fakturze, z kolei dla faktur bez wykazanego podatku – do 18,7 proc. wysokości kwoty należności na fakturze. Wymaga przy tym podkreślenia, że zapisy dotyczące kar odwołują się do Kodeksu postępowania administracyjnego, czyli w projekcie zapisana została proporcjonalność kar. Będą one ustalane w zakresie od – do, a podany limit górny jest maksymalny, co nie oznacza, że wysokość kary u podatnika, który nie dopełnił obowiązku, będzie wymierzana na tym maksymalnym poziomie. Organ będzie rozstrzygał sprawę, patrząc na szereg aspektów. Wprawdzie – jak wynika z projektowanej ustawy – kary mają nie być stosowane na początku działania systemu, jednak potem mogą być nakładane.

Jak wskazuje Anna Mytyk, Ministerstwo Finansów powinno wkrótce przedstawić nowy projekt ustawy uwzględniający poprawki zgłoszone w trakcie grudniowych konsultacji.

– Nowy projekt pojawi się po zakończeniu etapu analizowania uwag zgłoszonych w trakcie konsultacji. Spodziewamy się, że nastąpi to w lutym – mówi ekspertka z Ministerstwa Finansów. – Przedstawianie szczegółowego harmonogramu w tym etapie, kiedy jeszcze analizujemy uwagi, byłoby przedwczesne. Po zebraniu i przeanalizowaniu wszystkich uwag przedstawimy bardziej szczegółowy plan.

Resort finansów wskazuje, że wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to przede wszystkim kolejny element uszczelnienia systemu podatkowego, ale nowy system ma zapewnić też wiele korzyści dla samych podatników. Jedną z nich będzie zwiększenie szybkości wymiany danych w kontaktach między kontrahentami, bo wystawiona faktura będzie udostępniona dla odbiorcy przez administrację praktycznie w czasie rzeczywistym. Natomiast ustrukturyzowany, jednolity wzór e-faktury pozwoli na automatyzację procesów księgowych i zredukuje liczbę pomyłek w procesie księgowania.

– Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur przyspieszy dostęp do danych analitycznych z tych faktur, co ułatwi również wykrywanie wyłudzeń i nieprawidłowości w rozliczeniu podatku VAT i podatku dochodowego – wyjaśnia Krzysztof Rogowski. – W tej chwili część danych mamy dostępnych w jednolitym pliku kontrolnym, jednak są one przesyłane do Ministerstwa Finansów nawet z 45-dniowym opóźnieniem. Natomiast po wprowadzeniu Krajowego Systemu e-Faktur będziemy mieć te dane praktycznie w czasie rzeczywistym.

– Planujemy przeprowadzenie szerokiej kampanii informacyjnej i edukacyjnej skierowanej do przedsiębiorców. Myślę, że wiosna i kolejna część roku będzie upływać właśnie pod znakiem KSeF. Będziemy starali się dotrzeć do każdej grupy, żeby w obrazowy, przystępny sposób pokazać im funkcjonalności i korzyści tego systemu – dodaje Anna Mytyk.