Nadpłacona przez sprzedawców oleju opałowego akcyza do odzyskania

8 sierpnia 2016 r. został opublikowany wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 2 czerwca 2016 r. w sprawie o sygn. C-418/14 (Dz. Urz. UE C:2016:287 z dnia 8 sierpnia 2016 r.). Trybunał orzekł, że zastosowanie  przez organy sankcyjnej stawki podatku w odniesieniu do sprzedawców oleju opałowego, którzy nie złożyli w terminie miesięcznego zestawienia oświadczeń od klientów jest sprzeczne z unijnym prawem. Orzeczenie jest dla poszkodowanych sprzedawców podstawą do wznowienia spraw o zwrot nadpłat. Co istotne, wnioski o wznowienia mogą zakończyć się sukcesem sprzedawców nie tylko z branży olejowej.

Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z 2 czerwca 2016 r.

W badanej przez TS UE sprawie Dyrektor Izby Celnej we Wrocławiu zastosował wobec spółki sprzedającej olej opałowy stawkę podatku przewidzianą dla paliw silnikowych. Jest to stawka sankcyjna wymierzona w związku z  niedopełnieniem obowiązku informacyjnego (niezłożeniem  w terminie miesięcznego zestawienia oświadczeń od klientów).

TS UE orzekł m.in., że:

33. Zarówno ogólna systematyka, jak i cel dyrektywy 2003/96 opierają się na zasadzie, według której produkty energetyczne są opodatkowane zgodnie z ich faktycznym wykorzystaniem.

---

34. W konsekwencji przepis prawa krajowego taki jak art. 89 ust. 16 ustawy o podatku akcyzowym, na którego podstawie, w braku złożenia zestawienia oświadczeń nabywców w terminie stawka podatku akcyzowego przewidziana dla paliw silnikowych jest automatycznie stosowana do paliw do ogrzewania, mimo że, jak zostało stwierdzone w postępowaniu głównym, są one wykorzystywane jako paliwa do ogrzewania, narusza ogólną systematykę i cel dyrektywy 2003/96.

---

 

34. W drugiej kolejności takie automatyczne stosowanie stawki podatku akcyzowego przewidzianej dla paliw silnikowych w wypadku niedochowania obowiązku złożenia takiego zestawienia narusza zasadę proporcjonalności.

---

 

Wobec czego: „W przedmiocie stosowania stawki podatku akcyzowego przewidzianej dla paliw silnikowych w wypadku niedochowania obowiązku złożenia zestawienia oświadczeń nabywców Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że dyrektywę 2003/96 i zasadę proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, na mocy których w braku złożenia miesięcznego zestawienia oświadczeń nabywców w wyznaczonym terminie do sprzedanego paliwa stosowana jest stawka podatku akcyzowego przewidziana dla paliw silnikowych, podczas gdy zostało stwierdzone, że przeznaczenie tego produktu do celów opałowych nie budzi wątpliwości”.

Formalne błędy nie mogą być podstawą stosowania podwyższonej stawki akcyzy

Orzeczenie TS UE to dobra wiadomość nie tylko dla branży olejowej. Zdaniem ekspertów podobne nadużycia ze strony fiskusa występowały również w innych branżach. Wyrok podważa bowiem ogólną zasadę stosowania sankcyjnych stawek w odniesieniu do sprzedawców, którzy nie dopełnili formalnych (informacyjnych) obowiązków lub w ich oświadczeniach wykazano błędy. Zatem Trybunał Sprawiedliwości UE daje szansę odzyskania nadpłaconej akcyzy wielu branżom.

Wznowienia spraw

Zgodnie z prawem podatnik, który uregulował zobowiązanie podatkowe na podstawie ostatecznej decyzji może wznowić postępowanie podatkowe w ciągu 30 dni od daty publikacji orzeczenia w Dzienniku Urzędowym UE. Termin ten minął 30 września br.

Podatnicy, którzy zaskarżyli decyzje Dyrektorów Izb Skarbowych lub organów podatkowych do sądu mają czas na wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego do 8 listopada 2016 r., tj. w terminie do 90 dni od daty publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE.

Oba terminy są nieprzekraczalne, zatem po ich upływie ubieganie się o wznowienie spraw będzie bezskuteczne.

Krajowe sądy zaraz po wydaniu orzeczenia przez Trybunał Sprawiedliwości UE (jeszcze przed jego publikacją) wznawiały zawieszone sprawy i rozstrzygały je na korzyść podatnika.

Warto dodać, że w myśl przepisów fiskus jest zobowiązany do zwrotu należności wraz z odsetkami.  Odsetki za pełen okres (od dnia zapłaty podatku do dnia jego zwrotu przez organy skarbowe) należą się podatnikom, którzy złożą wniosek w terminie 30 dni od daty publikacji wyroku.

Pozostałym podatnikom należą się odsetki za okres od dnia zapłaty podatku do 30. dnia po dniu publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE.

Kolejna sprawa w Trybunale Sprawiedliwości UE

Naczelny Sąd Administracyjny skierował do TS UE pytanie w sprawie przedawnienia zobowiązań. Wątpliwości powstają w przypadku podatników, którzy decyzje nakazujące zapłatę podatku według sankcyjnej stawki otrzymali w latach 2009 i 2010, a którzy zapłacili ten podatek bez zaskarżenia. W ich przypadku odzyskanie nadpłaty mogłoby być już niemożliwe ze względu na przedawnienie. Wydaje się jednak zasadne podjęcie wszelkich możliwych kroków, by odzyskać nadpłacone kwoty pomimo braku stosownego orzeczenia w tej sprawie.